Testament
Een testament ziet op de regelingen die getroffen moeten worden na het overlijden.
Met een testament kunt u uw laatste wil, oftewel uiterste wilsbeschikking, schriftelijk laten vastleggen. Hiermee voorkomt u – na overlijden – verwarring over wat uw wensen zijn inzake uw nalatenschap. Tevens heeft u met een testament zekerheid over de verdeling van uw nalatenschap.
Wat kan ik in mijn testament laten opnemen?
In een testament kunt u opnemen wie uw erfgenamen zijn. Dit is of zijn de personen die, naar uw wens, (een deel) van uw nalatenschap vererven. Door middel van het testament kunt u andere erfgenamen benoemen of andere erfdelen vaststellen dan wettelijk is bepaald.
Naar huidig versterfrecht zijn een aantal veelvoorkomende situaties niet geregeld. Als samenwoner erft u bijvoorbeeld niet automatisch van uw partner en een uitsluitingsclausule – waarbij alles wat uit uw nalatenschap wordt verkregen niet wordt gedeeld met een eventuele (ex) partner – bestaat ook niet van rechtswege. Dit zijn zaken die u in een testament wel zou kunnen regelen.
Voorts kunt u in een testament een executeur benoemen. Dit is de persoon die na het overlijden bepaalde zaken, zoals de uitvaart of afwikkeling van uw nalatenschap, regelt. Deze afwikkeling wordt met de benoeming van een executeur vereenvoudigd.
Wie kan ik tot mijn erfgenamen benoemen?
In beginsel kunt u iedereen tot erfgenaam benoemen. Denk bijvoorbeeld aan (bepaalde) familieleden, een goede kennis/vriend/vriendin, een goed doel of een huisdier.
Het is niet verplicht om over uw gehele nalatenschap te beschikken. De erfgenamen worden naar uw wens benoemd. Zo kunt u bijvoorbeeld ook bepalen dat uw nalatenschap naar uw wettelijke erfgenamen mag gaan, maar dat u wenst een bepaald bedrag of percentage aan een goed doel na te laten. Tevens is het ook mogelijk om iemand uit te sluiten als erfgenaam in uw nalatenschap.
Wat is het belang bij een testament?
Het opstellen van een testament is van groot belang. Hiermee creëert u zekerheid – voor zowel u als uw familie en vrienden – met betrekking tot de verdeling van uw nalatenschap. Met een testament weet u zeker dat uw wensen worden vervuld. Mondelinge afspraken zijn niet voldoende en kunnen ongewenste fiscale consequenties opleveren.
Indien u alleenstaand bent en/of geen kinderen heeft, is het wettelijk geregeld dat uw nalatenschap door plaatsvervulling terecht kan komen bij verre familieleden, waar u wellicht geen contact mee heeft. Een testament kan een dergelijke plaatsvervulling voorkomen.
Een andere situatie; u bent gehuwd zonder kinderen. Ook dan is een testament van groot belang. Wettelijk is het zo geregeld dat de nalatenschap van u beiden wordt geërfd door de familie van de langstlevende. Met een testament kunt u zelf kiezen hoe en of uw nalatenschap wordt verdeeld.
Tot slot regelt de wet niet dat kinderen hun erfdeel kunnen opeisen wanneer een opname in een verpleeghuis aan de orde is. Deze situatie kunt u wel als opeisingsgrond in uw testament laten opnemen, hetgeen voordelig kan zijn voor uw eigen-bijdrage voor de WLZ (Wet langdurige zorg).
Kan ik met een testament erfbelasting besparen?
Erfgenamen zijn erfbelasting verschuldigd over hetgeen zij erven. Met behulp van een testament kunt u hier zeker op besparen!
In het erfrecht bestaan verschillende mogelijkheden van constructies die u in uw testament kunt toepassen. Door zo’n constructie op te laten nemen in uw testament, kunt u bijvoorbeeld de wettelijke vrijstelling optimaal benutten met belasting besparing tot gevolg.
Voorbeelden van dergelijke constructies zijn een tweetrapstestament, opvullegaat of kleinkindlegaat.
Levenstestament
Bij een testament, zoals hiervoor besproken, gaat het dus om regelingen die getroffen worden voor na het overlijden van een persoon. Bij een levenstestament ligt dat anders. Hierbij treft u regelingen voor de situatie dat u niet meer wilsbekwaam bent.
Wilsbekwaam zijn houdt in dat u de gevolgen van uw beslissingen begrijpt en overziet. Dit is tevens een vereiste voor het verrichten van een notariële handeling. Het is dan ook van belang dat u tijdens het ondertekenen van uw (levens)testament wilsbekwaam bent.
Een levenstestament bestaat uit een notariële volmacht. Met deze volmacht kan de gevolmachtigde – de door u aangewezen persoon of personen – een aantal belangrijke zaken namens u regelen.
Wie kan ik als gevolmachtigde benoemen?
De gevolmachtigde kan iedereen zijn. Het is de persoon (of zijn de personen) aan wie u uw financiële zaken en andere gevoelige gegevens toevertrouwt. Dit kan bijvoorbeeld uw partner, één van uw kinderen of een goede bekende zijn.
Wie kan ik in een levenstestament laten opnemen?
In een levenstestament worden uw wensen opgenomen voor de situatie dat u door een (geestelijke) ziekte of ander ongeval niet meer zelf in staat bent om uw (financiële en medische) zaken te regelen. Hierbij kunt u denken aan dementie, onderbewindstelling of coma.
Met het levenstestament geeft u aan de gevolmachtigde(n) de volmacht om onder andere de verkoop en levering van uw woning en uw bank- en belastingzaken te regelen.
Uw medische wensen kunt u ook in een levenstestament laten vastleggen. Hierbij valt te denken aan een levenswensverklaring, een behandelverbod of euthanasie. Met zo’n verklaring geeft u als volmachtgever aan wat uw wensen omtrent eventuele behandelingen zijn.
Wat is het voordeel van een levenstestament
Indien u samen met uw partner of echtgenoot/echtgenote eigenaar bent van een koophuis, is het verstandig om vast te leggen wie uw belangen mag behartigen. De wet regelt niet dat uw partner of echtgenoot/echtgenote automatisch mag beslissen over de verkoop van de gezamenlijke woning indien u hier zelf niet meer toe in staat bent.
Op het moment dat u of uw partner niet meer wilsbekwaam is, moet de ander via de rechtbank een onderbewindstelling aanvragen. Dit kost vaak veel tijd en geeft in sommige gevallen onzekerheid of zelfs wrijving bij uw naasten.
Door een levenstestament of testament op te stellen, waarin u uw wensen over uw voortbestaan of verdeling van uw nalatenschap kenbaar maakt, ontlast u (indirect) uw familie en naaste vrienden.
De zekerheid dat alles geregeld is, kan u als volmachtgever of testateur immers ook rust geven.
